✍️ Sreekala Prasad
പാർസൺസ്റ്റൗണിലെ ലെവിയതൻ
1845-ൽ, ഐറിഷ് പ്രഭുവും റോസ്സിന്റെ മൂന്നാമത്തെ പ്രഭുവുമായ വില്യം പാർസൺസ്, അയർലണ്ടിലെ ഇന്നത്തെ ബിർ എന്ന സ്ഥലത്തുള്ള പാർസൺസ്‌ടൗണിലുള്ള തന്റെ എസ്റ്റേറ്റായ ബിർ കാസിൽ 6 അടി വീതിയുള്ള ഒരു വലിയ കണ്ണാടി ഉപയോഗിച്ച് ഒരു വലിയ ദൂരദർശിനി നിർമ്മിച്ചു. ദൂരദർശിനി വളരെ വലുതായിരുന്നു, നാട്ടുകാർ അതിനെ “പാർസൺസ്ടൗണിലെ ലെവിയാത്തൻ” എന്ന് വിളിക്കാൻ തുടങ്ങി – ആധുനിക ഹീബ്രുവിൽ ലെവിയതൻ ഒരു കടൽ രാക്ഷസനോ തിമിംഗലമോ ആണ്. അക്കാലത്ത് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദൂരദർശിനിയായിരുന്നു ഇത്, 1917-ൽ കാലിഫോർണിയയിലെ മൗണ്ട് വിൽസൺ ഒബ്സർവേറ്ററിയിൽ 100 ഇഞ്ച് ഹുക്കർ ദൂരദർശിനിയുടെ നിർമ്മാണം വരെ അത് അഭിമാനപൂർവ്വം നിലനിർത്തി.
വില്യം പാർസൺസ് തന്റെ ജീവിതകാലത്ത് നിരവധി ദൂരദർശിനികൾ നിർമ്മിച്ചു, പാർസൺസ്റ്റൗണിലെ ലെവിയാത്തൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേട്ടങ്ങളുടെ പരകോടിയായിരുന്നു. തന്റെ വലിയ ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ച്, പാർസൺസ് നെബുലകൾ പഠിക്കുകയും ഈ മങ്ങിയ വസ്തുക്കൾ യഥാർത്ഥത്തിൽ വാതകമല്ലെന്നും മുൻ ദൂരദർശിനികൾക്ക് വ്യക്തിഗതമായി പരിഹരിക്കാൻ കഴിയാത്ത സൂക്ഷ്മ നക്ഷത്രങ്ങൾ അടങ്ങിയിട്ടുണ്ടെന്നും കണ്ടെത്തി. എം 51 ന്റെ സർപ്പിള ഘടന (spiral structure) ആദ്യമായി വെളിപ്പെടുത്തിയത് ലെവിയതനാണ്, പിന്നീട് “വേൾപൂൾ ഗാലക്സി” എന്ന് വിളിപ്പേരുള്ള ഗാലക്സി, അതിന്റെ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഡ്രോയിംഗുകൾ ആധുനിക ഫോട്ടോഗ്രാഫുകളുമായി സാമ്യമുള്ളതാണ്.
ഒരു മാതൃകയും ഇല്ലാത്ത പാർസൺസ്ടൗണിലെ ലെവിയാത്തൻ നിർമ്മിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി വില്യം പാർസൺസിന് ടെലിസ്‌കോപ്പ് നിർമ്മാണത്തിന്റെ നിരവധി സാങ്കേതിക വിദ്യകളും ചെമ്പിന്റെയും ടിന്നിന്റെയും അലോയ് ആയ സ്‌പെക്കുലത്തിൽ നിന്ന് വലിയ ദൂരദർശിനി മിററുകൾ കാസ്റ്റുചെയ്യുന്നതിനും പൊടിക്കുന്നതിനും മിനുക്കുന്നതിനുമുള്ള മികച്ച സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ കണ്ടുപിടിക്കേണ്ടി വന്നു. നേരത്തെ ദൂരദർശിനി നിർമ്മാതാക്കൾ അവരുടെ രഹസ്യങ്ങൾ സംരക്ഷിച്ചപ്പോൾ, വില്യം പാർസൺസ് അദ്ദേഹത്തെ അറിവുകൾ വ്യാപകമായി പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. അദ്ദേഹം തന്റെ സാങ്കേതിക വിദ്യകളുടെ വിശദാംശങ്ങൾ ബെൽഫാസ്റ്റ് നാച്ചുറൽ ഹിസ്റ്ററി സൊസൈറ്റിക്ക് സമർപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ച് അദ്ദേഹംനേടിയ ചിത്രങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷ് കോമൺവെൽത്തിൽ വ്യാപകമായി പ്രചരിച്ചിരുന്നു.
കണ്ണാടി ഉണ്ടാക്കുന്നതിന് മുമ്പ് പാർസൺസ് അഞ്ച് ശ്രമങ്ങൾ നടത്തി, യഥാർത്ഥ ദൂരദർശിനി നിർമ്മിക്കാൻ 3 വർഷമെടുത്തു. കണ്ണാടിക്ക് 5 ഇഞ്ച് കനവും ഏകദേശം 3 ടൺ ഭാരവുമുണ്ട്. പിന്തുണയ്‌ക്കായി രണ്ട് കൂറ്റൻ കൽഭിത്തികൾക്കിടയിലാണ് ദൂരദർശിനി ഘടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. ചങ്ങലകൾ, കപ്പിയും കയറും , കൌണ്ടർ വെയ്റ്റുകൾ എന്നിവയുടെ ഒരു സംവിധാനം ദൂരദർശിനിയെ സന്തുലിതമാക്കി. പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ഭിത്തികൾ ദൂരദർശിനിയുടെ അസിമുത്തൽ കോണിനെ (ഇടത്-വലത് ചലനം) നിയന്ത്രിച്ചു, എന്നാൽ ദൂരദർശിനിക്ക് ഏത് ദിശയിലും ലംബമായി മുകളിലേക്കോ താഴേക്കോ ചലിക്കാൻ കഴിയും.ജ്യോതിശാസ്ത്ര ഫോട്ടോഗ്രഫി അക്കാലത്ത് അതിന്റെ ശൈശവാവസ്ഥയിലായിരുന്നു എന്നതിനാൽ, പകരം താൻ കണ്ടതിന്റെ രേഖാചിത്രങ്ങൾ പാർസൺസ് ഉണ്ടാക്കി.
1867-ൽ വില്യം പാർസൺസിന്റെ മരണശേഷം, റോസ്സിന്റെ നാലാമത്തെ പ്രഭുവായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ലോറൻസ് 1890 വരെ ദൂരദർശിനിയുടെ പ്രവർത്തനം നടത്തിയിരുന്നു., അതിനുശേഷം അത് ഉപയോഗശൂന്യമായി. 1914-ൽ ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടപ്പോൾ, ദൂരദർശിനി വേർപെടുത്തുകയും എല്ലാ ലോഹങ്ങളും ഉരുക്കുകയും യുദ്ധശ്രമത്തിന് സംഭാവന നൽകുകയും ചെയ്തു. യഥാർത്ഥ രണ്ട് കണ്ണാടികളിൽ ഒന്ന് നഷ്ടപ്പെട്ടു, മറ്റൊന്ന് ലണ്ടനിലെ സയൻസ് മ്യൂസിയത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇന്ന്, പാർസൺസ്റ്റൗണിലെ ലെവിയാതന്റെ ഒരു പകർപ്പ് യഥാർത്ഥ ദൂരദർശിനിയുടെ സ്ഥാനത്ത് നിൽക്കുന്നു.
***
