ലോവമഹാപായയുടെ 1,600 കൽത്തൂണുകൾ
✍️ Sreekala Prasad
തലസ്ഥാനമായ കൊളംബോയിൽ നിന്ന് 200 കിലോമീറ്റർ അകലെ ശ്രീലങ്കയിലെ പുരാതന നഗരമായ അനുരാധപുരയിൽ രുവൻവെലിസെയയ്ക്കും ശ്രീ മഹാബോഡിയയ്ക്കും ഇടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പുരാതന കെട്ടിടമാണ് ലോവമഹാപായ. ബുദ്ധമതം രാജ്യത്തേക്ക് കൊണ്ടുവന്ന മഹിന്ദ തേരോയുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം ബിസി മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ രാജ്യത്തെ ആദ്യത്തെ ബുദ്ധ രാജാവായ ദേവനാമ്പിയതിസ്സ രാജാവാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചത്, പിന്നീട് ബിസി രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ദത്തഗമണി രാജാവ് ഇത് പുനർരൂപകൽപ്പന ചെയ്തു,
ആദ്യകാല ചരിത്ര സ്രോതസ്സുകൾ അനുസരിച്ച്, ലോവമഹാപായ ഒരു വലിയ ഒമ്പത് നില കെട്ടിടമായിരുന്നു. ഒരു ചതുർഭുജ കൊട്ടാരമായിരുന്നു, ഓരോ വശത്തും 400 അടി നീളമുണ്ട്. 40 തൂണുകൾ അടങ്ങുന്ന 40 നിര കൽത്തൂണുകൾ ഈ കെട്ടിടത്തെ താങ്ങിനിർത്തി, ആകെ 1600 തൂണുകൾ. കൊട്ടാരത്തിന്റെ മധ്യത്തിൽ ഒരു പ്രത്യേക ഹാൾ നിർമ്മിച്ചു; അത് സ്വർണ്ണത്തൂണുകളിൽ താങ്ങിനിർത്തിയിരുന്നതായും പറയപ്പെടുന്നു. ഈ ഹാളിന്റെ മധ്യഭാഗത്ത് മനോഹരമായ ഒരു ആനക്കൊമ്പ് സിംഹാസനം ഉണ്ടായിരുന്നു, അതിന്റെ ഒരു വശത്ത് സ്വർണ്ണത്തിൽ സൂര്യന്റെ ചിഹ്നം ഉണ്ടായിരുന്നു; മറ്റൊന്നിൽ, വെള്ളിയിൽ ചന്ദ്രൻ, മുത്തുകളിൽ നക്ഷത്രങ്ങൾ. സിംഹാസനത്തിന് മുകളിൽ സാമ്രാജ്യത്വ മേലാപ്പ് തിളങ്ങി. ഈ മഹത്തായ കൊട്ടാരത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ചെമ്പ്-വെങ്കല തകിടുകൾ കൊണ്ട് പൊതിഞ്ഞിരുന്നു, അതിനാൽ ഇത് ബ്രേസൻ കൊട്ടാരം ” great brazen palace”.അല്ലെങ്കിൽ ലോഹപ്രസാദയ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. . കെട്ടിടത്തിന്റെ നിർമ്മാണത്തിന് ആറ് വർഷമെടുത്തുവെന്നും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. മുന്നൂറ് മില്യൺ സ്വർണാഭരണങ്ങളാണ് കെട്ടിടത്തിന് ഘടിപ്പിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു.
എല്ലാ നിലകളിലും കട്ടിലുകളും കസേരകളും മറ്റ് അവശ്യസാധനങ്ങളും . സന്യാസിമാരുടെ കൈകാലുകൾ കഴുകുന്നതിനായി പ്രവേശന കവാടത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന തടങ്ങൾ പോലും സ്വർണ്ണം കൊണ്ടാണ് നിർമ്മിച്ചിരുന്നത്. ഉന്നതമായ നേട്ടങ്ങളോ പവിത്രീകരണമോ കൈവരിച്ചിട്ടില്ലാത്ത സന്യാസിമാരാണ് ഒന്നാം നിലയിലുള്ളത്; രണ്ടാമത്തേത് ത്രിപിടകത്തിൽ പ്രാവീണ്യം നേടിയവർ, മൂന്നാമത്തേത് സോതപട്ടി നേടിയവർ,( വിശുദ്ധീകരണത്തിന്റെ ആദ്യ ഘട്ടം); വിശുദ്ധീകരണത്തിന്റെ രണ്ടാമത്തെ അവസ്ഥയായ ശകദഗാമി നേടിയവരാൽ നാലാമത്തേത്; വിശുദ്ധീകരണത്തിന്റെ മൂന്നാമത്തെ അവസ്ഥയായ അനാഗാമി നേടിയ സന്യാസിമാരുടെ അഞ്ചാമത്തേത്; ബാക്കിയുള്ള നാല് നിലകളിൽ അരഹത്മാരായിരുന്നു, മറ്റൊരു വിധത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, വിശുദ്ധീകരണത്തിന്റെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന അവസ്ഥയിൽ എത്തിയവർ. ഈ വിവരണം അൽപ്പം അതിശയോക്തി കലർന്നതാണെങ്കിലും ലോവമഹാപായ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട കാലത്തെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കെട്ടിടങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു
ദുതുഗെമുനു രാജാവിന്റെ സഹോദരൻ സദ്ദാതിസ്സ രാജാവിന്റെ (ബിസി 137-119) ഭരണകാലത്ത്, ഈ ആശ്രമം വിളക്കിൽ നിന്ന് തീപിടിച്ച് കത്തിനശിച്ചു. രാജാവ് അത് വീണ്ടും പണിതു ഏഴു നില കെട്ടിടം ഉണ്ടാക്കി. ഒരു നൂറ്റാണ്ടിനുശേഷം, ഭടിക അഭയ രാജാവ് (20BC – 9AC) ഈ കെട്ടിടം നന്നാക്കിയതായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെടുന്നു, രാജാവ് അമന്ദ-ഗാമിനി അഭയ (22-31AC) ഒരു അകത്തെ മുറ്റവും വിലയേറിയ കല്ലുകൾ പതിച്ച ഒരു പവലിയനും ചേർത്തു. രാജാവ് സിരിനാഗ ഒന്നാമൻ (195-214 എസി) പ്രസാദയെ പുനർനിർമ്മിക്കുകയും അഞ്ച് നിലകളായി ചുരുക്കുകയും ചെയ്തു. ഗോതഭയ രാജാവ് (253-266 എസി) തൂണുകളുടെ അറ്റകുറ്റപ്പണികൾ നടത്തി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ജെട്ടത്തിസ്സ ഒന്നാമൻ (266-276 എസി) ലോവമഹാപായയുടെ ഉയരം ഏഴ് നിലകളായി ഉയർത്തി. ദൗർഭാഗ്യവശാൽ, നൂറുകണക്കിന് താങ്ങിനിർത്തുന്ന കൽത്തൂണുകൾ മാറ്റിനിർത്തിയാൽ, ഒരിക്കൽ ഗംഭീരമെന്ന് പറയപ്പെടുന്ന ഈ കെട്ടിടത്തിൽ ഒന്നും അവശേഷിക്കുന്നില്ല.
10-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നുള്ള ചോളകൾ നഗരം ആക്രമിക്കുകയും നഗരത്തിലെ എല്ലാ വിലപിടിപ്പുള്ള വസ്തുക്കളും കൊള്ളയടിക്കുകയും ചെയ്തു, ഒടുവിൽ 1400 വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം ശ്രീലങ്കയുടെ തലസ്ഥാനമായി അനുരാധപുരയുടെ പതനം കണ്ടു. പൊളന്നരുവയിൽ (1153-1186 എസി) ഭരിച്ച മഹാനായ രാജാവ് പരാക്രമഭു ഒന്നാമൻ 1600 തൂണുകൾ വീണ്ടും ഉയർത്തി ഭാഗികമായി പുനഃസ്ഥാപിച്ചു. ഇതാണ് ഇന്ന് കാണുന്നത്. ഇന്ന് കാണുന്ന കൽത്തൂണുകളുടെ നടുവിലുള്ള ചെറിയ കെട്ടിടം,അടുത്ത കാലത്ത് നിർമ്മിച്ചതാണ്. ഇന്നും മഹാവിഹാരത്തിലെ ഉപോസഥയുടെ (അധ്യായ ഭവനം) വേദിയാണ്.