✍️ Sreekala Prasad
അരമണിക്കൂർ നീണ്ട യുദ്ധം
രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിൽ മാസങ്ങളും വർഷങ്ങളും നീണ്ട യുദ്ധങ്ങളുടെ ചരിത്രത്താളുകളിൽ അര മണിക്കൂർ മാത്രം നടന്ന ഒരു യുദ്ധവും രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റവും ദൈർഘ്യം കുറഞ്ഞ യുദ്ധം നടന്നത് 1896 ഓഗസ്റ്റ് 27 ന് യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡവും സാൻസിബാർ സുൽത്താനേറ്റും തമ്മിൽ ആയിരുന്നു . ആംഗ്ലോ-സാൻസിബാർ യുദ്ധം. സംഘർഷം 38 മിനിറ്റ് നീണ്ടുനിന്നു, ഇത് ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ചെറിയ യുദ്ധമായാണ് രേഖരേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ളത്.
1890-ൽ ബ്രിട്ടനും ജർമ്മനിയും തമ്മിലുള്ള ഹെലിഗോലാൻഡ്-സാൻസിബാർ ഉടമ്പടിയിൽ ഒപ്പിട്ടുകൊണ്ടാണ് കഥ ആരംഭിക്കുന്നത്. ഈ ഉടമ്പടി പ്രകാരം സാൻസിബാർ ബ്രിട്ടീഷ് സ്വാധീനത്തിന് വിട്ടുകൊടുത്തു, അതേസമയം ജർമ്മനിക്ക് ടാൻസാനിയയുടെ പ്രധാന ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ നിയന്ത്രണം നൽകി.
ഈ പുതിയ സ്വാധീനം ഉപയോഗിച്ച്, ബ്രിട്ടൻ സാൻസിബാറെ ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ സംരക്ഷകനായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ഈ പ്രദേശത്തെ പരിപാലിക്കാൻ ഒരു ‘പാവ’ സുൽത്താനെ സ്ഥാപിക്കാൻ നീക്കം നടത്തുകയും ചെയ്തു. ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ പിന്തുണക്കാരനായിരുന്ന ഹമദ് ബിൻ തുവൈനിക്ക് 1893 -ൽ ഈ സ്ഥാനം ലഭിച്ചു.
താരതമ്യേന സമാധാനപൂർണമായ ഈ സംരക്ഷകസ്ഥാനം ഹമദിന് 3 വർഷങ്ങൾ മാത്രമേ കിട്ടിയുള്ളൂ , 1896 ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് അദ്ദേഹം തന്റെ കൊട്ടാരത്തിൽ വച്ച് പെട്ടെന്ന് മരണപ്പെട്ടു. (അദ്ദേഹത്തിന്റെ കസിൻ ഖാലിദ്ബിൻ ബർഗാഷ് വിഷം കൊടുത്തതാണെന്ന് പരക്കെ വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.) ഹമദിന്റെ മരണത്തിന് ശേഷം ഏതാനും മണിക്കൂറുകൾക്കുള്ളിൽ, ഖാലിദ് കൊട്ടാരത്തിലേക്ക് മാറുകയും സുൽത്താൻ സ്ഥാനം ഏറ്റെടുക്കുകയും ചെയ്തു.
ബ്രിട്ടീഷ് അംഗീകാരമില്ലാതെ നടന്ന ഈ പ്രവൃത്തിയിൽ പ്രാദേശിക ബ്രിട്ടീഷ് നയതന്ത്രജ്ഞർ അസന്തുഷ്ടരായി . പ്രദേശത്തെ പ്രധാന നയതന്ത്രജ്ഞൻ ബേസിൽ കേവ്, ഖാലിദ് പെട്ടെന്ന് സ്ഥാനമൊഴിയണമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഖാലിദ് ഈ മുന്നറിയിപ്പുകൾ അവഗണിക്കുകയും കൊട്ടാരത്തിന് ചുറ്റും തന്റെ സൈന്യത്തെ അണിനിരത്താൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു.
ഖാലിദിന്റെ സൈന്യം സായുധരായിരുന്നു, എന്നിരുന്നാലും അവരുടെ തോക്കുകളും പീരങ്കികളും ഏതാനും വർഷങ്ങളായി മുൻ സുൽത്താന് സമ്മാനിച്ച നയതന്ത്ര സമ്മാനങ്ങളായിരുന്നു! ആഗസ്റ്റ് 25 അവസാനത്തോടെ ഖാലിദ് കൊട്ടാരത്തിൽ ഏകദേശം 3,000 ആളുകളെയും നിരവധി പീരങ്കി തോക്കുകളും തൊട്ടടുത്ത തുറമുഖത്ത് മിതമായ രീതിയിൽ ആയുധധാരികളായ രാജകീയ വള്ളം വരെ തയ്യാറാക്കി നിർത്തി.
അതേസമയം, ഇതിനകം ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ രണ്ട് യുദ്ധക്കപ്പലുകൾ (എച്ച്എംഎസ് ഫിലോമെൽ, എച്ച്എംഎസ് റഷ്) ,ഹാർബറിൽ നങ്കൂരമിട്ടിരുന്നു, ബ്രിട്ടീഷ് കോൺസുലേറ്റിനെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും പ്രാദേശിക ജനസംഖ്യയെ കലാപത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുന്നതിനും സൈന്യത്തെ വേഗത്തിൽ കരയിലേക്ക് അയച്ചു. ആഗസ്റ്റ് 25 ന് വൈകുന്നേരം തുറമുഖത്ത് പ്രവേശിച്ച മറ്റൊരു ബ്രിട്ടീഷ് കപ്പലായ HMS സ്പാരോയെയും കേവ് തയ്യാറാക്കി.
ഖാലിദിന് അന്ത്യശാസനം നൽകിയത് ആഗസ്റ്റ് 26 -നാണ്, അടുത്ത ദിവസം രാവിലെ 9 മണിക്ക് കൊട്ടാരം വിടണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ആ രാത്രിയിൽ, യുദ്ധത്തിനായുള്ള തയ്യാറെടുപ്പിനായി എല്ലാ സൈനികേതര ബോട്ടുകളും തുറമുഖം വിടണമെന്ന് കേവ് ആവശ്യപ്പെട്ടു.അടുത്ത ദിവസം രാവിലെ 8 മണിക്ക്, അന്ത്യശാസനം അവസാനിക്കുന്നതിന് ഒരു മണിക്കൂർ മുമ്പ്, ഖാലിദ് കേവിന് കീഴടങ്ങാൻ തയ്യാറല്ലെന്ന് ഒരു മറുപടി അയച്ചു. രാവിലെ 9 മണിക്ക് ഹാർബറിലെ ബ്രിട്ടീഷ് കപ്പലുകൾക്ക് കൊട്ടാരത്തിൽ ബോംബെറിയാൻ ഉത്തരവിട്ടു. 09:02 ആയപ്പോഴേക്കും ഖാലിദിന്റെ ഭൂരിഭാഗം പീരങ്കികളും നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു, അകത്ത് 3,000 പ്രതിരോധക്കാർ ഉള്ള കൊട്ടാരം തകർന്നു തുടങ്ങി. ഈ സമയത്താണ്, ബോംബാക്രമണം ആരംഭിച്ച് രണ്ട് മിനിറ്റിന് ശേഷം, തന്റെ ദാസന്മാരെയും പോരാളികളെയും ഉപേക്ഷിച്ച് ഖാലിദ് കൊട്ടാരത്തിന്റെ പുറകുവശത്ത് കൂടി രക്ഷപ്പെട്ടതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.
09:40 ഓടെ ഷെല്ലാക്രമണം അവസാനിച്ചു, സുൽത്താന്റെ പതാക താഴേക്ക് വലിച്ചു, ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ചെറിയ യുദ്ധം 38 മിനിറ്റുകൾക്ക് ശേഷം ഔദ്യോഗികമായി അവസാനിച്ചു. പക്ഷേ ചെറിയ യുദ്ധം ആയിരുന്നെങ്കിലും ആശ്ചര്യകരമാംവിധം നാശം വളരെ കൂടുതലായിരുന്നു, കൊട്ടാരത്തിന്റെ നേർക്ക് പൊട്ടിത്തെറിച്ച ഉയർന്ന സ്ഫോടനാത്മക ഷെല്ലുകൾ കാരണം ഖാലിദിന്റെ 500 ലധികം പോരാളികൾ കൊല്ലപ്പെടുകയോ പരിക്കേൽക്കുകയോ ചെയ്തു ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് പെറ്റി ഓഫീസർക്കും ഗുരുതരമായി പരിക്കേറ്റെങ്കിലും പിന്നീട് ആശുപത്രിയിൽ സുഖം പ്രാപിച്ചു.
ഖാലിദ് പുറത്തായതോടെ, ബ്രിട്ടീഷ് അനുകൂല സുൽത്താൻ ഹമൂദിനെ സാൻസിബാറിന്റെ സുൽത്താനായി അടുത്ത ആറ് വർഷം സർക്കാരിന് വേണ്ടി ഭരിച്ചു.ഖാലിദ് ചെറിയ കൂട്ടം വിശ്വസ്തരായ അനുയായികളുമായി ജർമ്മൻ കോൺസുലേറ്റിലേക്ക് രക്ഷപ്പെടാൻ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിഞ്ഞു. അദ്ദേഹത്തെ കൈമാറണമെന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാർ ആവർത്തിച്ച് ആവശ്യപ്പെട്ടിട്ടും, ഒക്ടോബർ 2 ന് അദ്ദേഹത്തെ ജർമ്മൻ നാവികസേന രാജ്യത്തിന് പുറത്ത് കടത്തി ആധുനിക ടാൻസാനിയയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. 1916 -ൽ ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യം കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്ക ആക്രമിച്ചപ്പോൾ ഖാലിദിനെ പിടികൂടി, തുടർന്ന് സെൻ്റ് ഹെലീനയിലേക്ക് നാട് കടത്തി. പിന്നീട് കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കയിലേക്ക് മടങ്ങാൻ അദ്ദേഹത്തെ അനുവദിച്ചു. 1927 ൽ അവിടെ വച്ച് അദ്ദേഹം മരിച്ചു.
